Psyned redactie (PR): In maart veranderde er veel: zo moest de horeca haar deuren sluiten, werden evenementen verboden en werden we geboden om zoveel mogelijk thuis te werken. Een dergelijke grote verandering, gepaard met gebrek aan tijd om te wennen is een recept voor stress, toch?
Susannah: “Het is een natuurlijke reactie om hier spanning en angst bij te voelen, maar we worden ook op scherp gezet en veel mensen reageren daarop met verhoogde focus en een houding van aanpakken. Iedereen zat ook tegelijkertijd in deze situatie en bij veel mensen nam het zoeken en geven van sociale steun en praktische adviezen toe. Je zou kunnen zeggen dat er een soort saamhorigheid ontstond uit een gedeelde negatieve ervaring. Dit werkt als beschermende factor voor de negatieve gevolgen van stress.”
Wij kunnen je helpen
Direct de juiste hulp van een psycholoog die bij jou past
- Gekwalificeerde psychologen
- Al 47.242 mensen geholpen
- Snel en persoonlijk
- Geen wachtlijst
PR: Opeens werken we massaal thuis. De keukentafel is veranderd in een geïmproviseerde werkplek. We proberen onze kinderen en huisdieren rustig te houden terwijl we tegelijkertijd een digitale vergadering bijwonen. Dat thuiswerken, wat doet dat met ons?
Susannah: “Veel mensen moesten hun werk anders inrichten, sociaal contact met collega’s is anders, en voor mensen met een gezin is het een uitdaging om werk te combineren met thuisblijvende kinderen. Tegelijkertijd vielen er met deze veranderingen veel andere stressoren weg. Veel thuiswerkenden zonder kinderen ervaren minder afleiding thuis dan op kantoor: meestal is het thuis minder druk dan in de kantoortuin. Ook ontbreken sociale afleiders, zoals aanwezigheid van mensen die je beoordelen of iets van je willen. Het is makkelijker je tijd in te delen en bij afwezigheid van collega’s om je heen ervaar je misschien ook een verhoogd gevoel van autonomie.
In veel gevallen is er ook een hoop minder dat afgestemd moet worden binnen het gezin. Als er geen reistijd is, en kinderen niet op tijd bij de opvang of op school moeten zijn, levert dit tijdswinst op. Ten slotte moet het denk ik ook niet onderschat worden wat het in energie gescheeld heeft dat alles dicht ging op het moment dat we thuis gingen werken: veel activiteiten waar we onze vrije tijd mee vullen kosten namelijk ook energie, ook al zijn ze leuk. En deze activiteiten vielen met de lock-down ook weg.”
PR: Als je voor corona vroeg hoe het met iemand ging was het antwoord vaak ‘druk’. Corona zorgde er echter voor dat velen van ons het een stuk rustiger kregen. We konden in het weekend niet meer op familie- of vriendenbezoek en veel dingen, zoals restaurants, musea en sportclubs, waren niet meer toegankelijk. Hierdoor vielen er heel wat prikkels weg. Wat deed dat met ons?
Susannah: “Dit was natuurlijk niet voor iedereen hetzelfde. Waar de één het juist fijn vond dat veel prikkels wegvielen, hadden anderen er meer moeite mee. Voor mensen met (beginnende) stressklachten kan deze periode juist voordelig zijn geweest. Een burn-out ontstaat namelijk wanneer we lange tijd overvraagd worden, en op den duur wordt alles, ook dingen buiten werk om, teveel. Door de situatie rond corona gebeurde precies het omgekeerde: veel prikkels werden weggenomen.
Wat wel overbleef was angst en/of neerslachtigheid over de situatie, over of het nog goed gaat komen. Deze klachten zagen we in het begin van de maatregelen in Nederland wat meer, met name bij mensen die direct te maken hadden met het virus, of bij mensen die aanleg hebben om deze klachten te ontwikkelen.”
PR: En nu? Welke ontwikkelingen denk je dat we kunnen verwachten?
Susannah: “Naarmate de maatregelen versoepelden en de aantallen besmettingen en nieuwsberichten in heftigheid en hoeveelheid afnamen, zagen we een afname in angst, neerslachtigheid en sombere gedachten over de situatie. Verveling en verminderde zingeving spelen daarentegen naar mijn idee wat meer, met name op het werk. Werkgevers moeten zich hiervan bewust zijn. Check bijvoorbeeld af en toe even in bij je werknemers en vraag hoe het met ze gaat. Ten slotte is het allemaal nog erg onvoorspelbaar. Nu het aantal besmettingen weer stijgt kan het over twee weken weer helemaal anders zijn. Door als werkgever proactief te blijven voorkom je dat je straks achter de feiten aanloopt.”
