Alles wat je over jezelf leert kennen, dat ben je niet
Een belangrijk leermeester van mij zei eens de wijze woorden: alles wat je leert kennen over jezelf, dat ben je niet. Ik snapte er niets van! Het duurde jaren voor ik kon bevatten wat hij hier bedoelde. Toen ik het eindelijk snapte begreep ik niet hoe ik het ooit niet kon snappen.
Voor de lezer die het ook nog niet helemaal vat (begrijpelijk!) probeer ik aan de hand van mijn ervaringen als psycholoog bij ‘Over de Streep’ iets te verhelderen over hoe ik naar identiteit kijk. Ik ga er dan een beetje vanuit dat je minstens één aflevering gezien hebt.
Wij kunnen je helpen
Direct de juiste hulp van een psycholoog die bij jou past
- Gekwalificeerde psychologen
- Al 47.242 mensen geholpen
- Snel en persoonlijk
- Geen wachtlijst
Bij ‘Over de Streep’ gaat het ook over identiteit
Identiteit gaat over bewustzijn over wie je bent. Als psycholoog bij ‘Over de Streep’ ervaar ik dat kinderen een belangrijke stap zetten in het leren kennen van elkaar. Maar ook van zichzelf.
Zo leren zij zichzelf kennen als iemand die ook gezien mag worden en als iemand die meetelt. Daarnaast leren ze iets over hun identiteit.
Wie filmt dit eigenlijk?!
Stel je voor een scene van Monty Python, die zich in de zinderende hitte van de woestijn afspeelt. Twee mannen slaan elkaar de hersens in en vechten om de laatste druppel water. Als ze na enige tijd naast elkaar liggen te sterven onder de brandende zon zegt de één tegen de ander: ‘Wie filmt dit eigenlijk?’ Ze kijken eerst naar elkaar en dan recht de camera in.
In de volgende scene vechten er drie om de watervoorraad van de cameraman. Zijn camera ligt in stukken om het tafereel heen. Als ze uitgevochten zijn en zich overgeven aan de uitdrogingsdood zegt er één tegen de andere twee: ‘Wie filmt DIT eigenlijk?’ Drie paar ogen richten zich op de camera en het hele gebeuren herhaalt zich.
Zo gaat het eindeloos door. De vechtende meute wordt steeds groter en groter en de apparatuur ligt in stukken om hen heen.
Wie ben je?
Tijdens ‘Over de Streep’ leren kinderen hun ervaringen, soms traumatisch, soms minder traumatisch maar op zijn minst toch vaak verdrietig of naar, echt met andere ogen te bezien. In de metafoor met bovenstaande scene: ze leren zonder oordeel te kijken naar wie ze zijn, naar wat hen gevormd heeft. Dat gebeurt in het latere gedeelte van de Challenge Day, en wordt niet uitgezonden, jammer vind ik dat.
Van slachtoffers naar winnaars
Wat gebeurt er dan? ‘empowerment’ om dat woord maar eens te gebruiken. Hoe? Door zichzelf als ‘eigenaar’ te leren zien van wat ze hebben meegemaakt. Door te voelen dat ze winnaars zijn en geen slachtoffers. Dat wat ze hebben meegemaakt, hen ook gevormd heeft.
Dat hun ervaringen en hoe ze hier uitgekomen zijn hun identiteit, wie zij zijn, mede bepaalt en dat dat een goede zaak is.
Jouw eigen antwoord op je lot is een deel van je identiteit
Als je iets van jezelf leert kennen, dan is er altijd ‘iets’ dat daarnaar kijkt, dat zegt ‘dit ben ik’. In de metafoor van Monty Python is het steeds opnieuw een camera die alles waarneemt.
Bij Challenge Day is het ‘iets’ in de kinderen zelf dat registreert wie ze zijn, met alles wat ze hebben meegemaakt. Zij zijn degene die antwoord gaven op hun lot.
En Challenge Day is een eerste stap van vele stappen met steeds meer inzicht en daarmee identiteitsontwikkeling. Hoe ziet dit proces er bij jou uit? Kun jij liefdevol kijken naar wie je bent, en tegelijkertijd weten dat er nog meer is, dat dit niet de ‘hele jou’ is?
Van paradox tot pad
Word wie je bent, een schijnbare paradox die ons uitdaagt onszelf steeds weer liefdevol te bezien en te weten dat er nog méér is. Mijn leermeester zei: alles wat je leert kennen over jezelf, dat ben je niet. Onze uitdaging is te weten dat we nooit klaar zijn en tegelijkertijd in vrede leren leven met onszelf, precies met wie we op dit moment zijn. Voor een Monty Python setting levert dit hilarische taferelen op. Voor het leven: een liefdevol pad.
© 2012 Psychologen Nederland
