Stress hoort bij het leven. Of het nu gaat om werkdruk, ruzie met een goede vriendin of je partner, ziekte, lichamelijke pijn, liefdesverdriet, je huis uit moeten, werkloosheid, een scheiding, overlijden of onverwachte situaties, zoals een ongeluk. Iedereen ervaart stress op een bepaald moment, daar is geen ontkomen aan. Je hebt alleen invloed op hoe je met die stress omgaat.
Wat zijn copingmechanismen?
Copingmechanismen of copingstijlen zijn de strategieën die je gebruikt om met stressvolle situaties om te gaan. Dit kunnen gezonde of ongezonde manieren zijn. Denk aan steun zoeken bij vrienden, hard doorwerken om alle ballen in de lucht te houden of alles even vergeten met drank of drugs. Je past zo’n strategie vaak toe zonder erover na te denken, het is jouw primaire reactie om jezelf te beschermen. Jouw copingmechanisme leer je aan tijdens je jeugd. Niet elke strategie helpt je – vooral op de lange termijn – vooruit.
Wij kunnen je helpen
Direct de juiste hulp van een psycholoog die bij jou past
- Gekwalificeerde psychologen
- Al 47.242 mensen geholpen
- Snel en persoonlijk
- Geen wachtlijst
Verschillende soorten copingmechanismen
Copingmechanismen kan je onderverdelen in probleemgerichte vs. emotiegerichte coping, en in actieve vs. passieve coping. In het kort:
- Probleemgerichte coping. Je probeert het probleem op te lossen. Dit werkt als het probleem daadwerkelijk valt op te lossen. Niet bij het overlijden van een dierbare of een chronische ziekte.
- Emotiegerichte coping. Je zoekt een manier om de gevoelens die een probleem veroorzaakt te veranderen en leert om te gaan met negatieve emoties. Bijvoorbeeld door een moment voor jezelf te nemen om te kalmeren, je zorgen te delen met een vriend of door je emoties te uiten.
- Actieve coping. Je wil de situatie meteen aanpakken. Je ‘vecht’ je er op bovenstaande manieren weer bovenop.
- Passieve coping. Je bent afwachtend en laat de situatie over je heen komen. Je doet alsof het probleem er niet is, je maakt er grapjes over of je piekert jezelf suf.
Als je maar niet verder komt in een bepaalde situatie, kan het interessant zijn om te kijken naar jouw manier van aanpak. Helpt jouw copingmechanisme je of kan je een andere strategie proberen? Je gedrag veranderen is vaak niet makkelijk, maar het kan wel effectief zijn. Voor jezelf en je omgeving.
Gezonde copingmechanismen
Op een gezonde manier omgaan met stressvolle situaties is belangrijk voor hoe je in je vel zit. Enkele gezonde copingmechanismen zijn:
Mindfulness en meditatie
Mindfulness helpt je om in het moment te blijven en je gedachten en gevoelens te observeren zonder oordeel. Meditatie kan helpen om je geest te kalmeren en stress te verminderen. Zelfs enkele minuten per dag kunnen al een groot verschil maken.
Lichaamsbeweging
Regelmatig sporten is een krachtige manier om stress te verminderen. Het stimuleert de productie van endorfines, de ‘feel good’ hormonen. Of je nu gaat hardlopen, yoga doet of gewoon een wandeling maakt, beweging kan je humeur aanzienlijk verbeteren.
Sociale steun zoeken
Je zoekt begrip, steun of troost bij anderen of je vraagt hulp om het probleem samen met anderen op te lossen. Het delen van je gedachten en gevoelens met vrienden of familie kan enorm verlichtend zijn. Sociale steun biedt niet alleen emotionele hulp, maar ook een gevoel van verbondenheid. Neem de tijd om met dierbaren te praten over wat je bezighoudt.
Creatief bezig zijn
Creativiteit kan een goede uitlaatklep zijn voor stress. Of het nu schilderen, pottenbakken, schrijven of muziek maken is, deze activiteiten stellen je in staat om je emoties te uiten en afleiding te vinden van stressvolle situaties.
Ongezonde copingmechanismen
Naast helpende strategieën om beter met stress om te gaan, zijn er ook niet-helpende methoden om de stress minder te voelen: vluchten of vermijden. Denk bij vluchten aan jezelf verdoven; troost zoeken in ongezonde middelen of door bepaalde activiteiten te ondernemen. Bijvoorbeeld het gebruik van alcohol, drugs en sigaretten of bijzonder veel sporten, eten, kopen, slapen, online zijn, gamen of werken. Vermijden doe je bijvoorbeeld door problemen te ontkennen. Je wilt het er niet over hebben en doet alsof er niets aan de hand is. Ook overmatig piekeren is een vorm van (passieve) vermijding. Soms brengt zo’n copingmechanisme tijdelijke verlichting, maar vaak is het geen oplossing voor de lange termijn. Zeker in het geval van verdovende middelen, ligt verslaving op de loer.
3 tips voor het omgaan met stress
Net als bovenstaande gezonde copingmechanismen, geven we je nog drie tips om beter met stress om te gaan.
Ademhalingsoefeningen
Eenvoudige ademhalingsoefeningen kunnen je helpen om te ontspannen en je geest te kalmeren. Probeer vier tellen diep in te ademen door je neus, je adem vier seconden vast te houden, vier tellen uit te ademen en vier seconden niks voordat je deze oefening herhaalt. Ook zoiets als een warm bad of muziek luisteren kan je helpen te ontspannen.
Tijdmanagement
Het effectief plannen van je tijd kan helpen om overweldiging te verminderen. Maak een lijst van taken en stel prioriteiten. Dit kan je helpen om controle te krijgen over je verantwoordelijkheden.
Schrijven
Het bijhouden van een dagboek kan een therapeutische manier zijn om je gedachten en gevoelens te verwerken. Het stelt je in staat om je zorgen op papier te zetten, wat kan helpen om je hoofd leeg te maken.
Wanneer zoek je professionele hulp?
Stress is een normaal onderdeel van het leven, maar hoe je ermee omgaat, kan een groot effect hebben op je welzijn. Door gezonde copingmechanismen te ontwikkelen en te oefenen, kan je beter omgaan met stressvolle situaties en je emotionele gezondheid verbeteren. Lukt het je niet om stress de baas te worden? Dan kan het nuttig zijn om samen met een psycholoog jouw copingmechanisme onder de loep te nemen en een gezondere copingstrategie aan te leren. Plan vandaag nog een gratis adviesgesprek of bel ons op 085 – 4014 720 en we bespreken hoe we jou het beste kunnen helpen.
