Rijangst 

Wat is rijangst?

Als je rijangst (amaxofobie) hebt, ben je bang om auto te rijden of om een ander voertuig te besturen. Het kan iedereen overkomen, jong of oud, ervaren of onervaren. In Nederland hebben ongeveer een miljoen van de acht miljoen bestuurders hier last van. Sommige mensen vermijden autorijden helemaal, anderen rijden wel, maar voelen zich angstig. Je kan ook bang zijn voor bepaalde situaties, zoals op de snelweg rijden, in de file staan, door een tunnel moeten of langs water rijden. Je rijdt dan wel auto, maar het liefst vermijd je deze situaties.  

Je kan ook bang zijn om een paniekaanval te krijgen tijdens het rijden. De gedachte dat je een aanval achter het stuur krijgt, vind je heel erg eng. Je bent bang dat je de controle verliest en daardoor een ongeluk veroorzaakt. Daarom durf je misschien niet meer te rijden. De angst om vast te zitten in het verkeer tijdens zo'n aanval kan heel benauwend voor je zijn. 

Symptomen rijangst 

Iedereen ervaart rijangst anders. Sommigen voelen kriebels in hun buik en krijgen zweterige handen tijdens het rijden, maar blijven toch achter het stuur. Anderen vermijden liever het autorijden helemaal. Rijangst kan zich uiten in: 

• hartkloppingen; 
• pijn op borst; 
• ademnood; 
• duizeligheid; 
• trillen; 
• misselijkheid; 
• diarree; 
• tintelingen; 
• gevoel dat je van bovenaf kijkt; 
• angst om controle te verliezen; 
• hyperventilatie; 
• zweten; 
• licht in je hoofd; 
• droge mond. 

Oorzaak rijangst 

Je kan rijangst krijgen om verschillende redenen. Misschien heb je een nare ervaring gehad tijdens het rijden, zoals een ongeluk of het zien van een ongeluk. Maar het kan ook zijn dat je geen angst hebt, zelfs als je ooit een ongeluk hebt gehad. Rijangst kan ook ontstaan doordat je een keer slecht weer had in de auto, de weg kwijtraakte of een paniekaanval kreeg tijdens het autorijden.  

Iemand met een angststoornis of een specifieke fobie heeft meer kans op rijangst. Bijvoorbeeld, als je bang bent voor kleine ruimtes (claustrofobie) of bang ben om over te geven, kan dit je rijangst vergroten. Mensen met een paniekstoornis hebben meer kans om rijangst te ontwikkelen, omdat ze bang zijn voor nog van een paniekaanval. Dit kan ook gebeuren tijdens het autorijden. Je bent dan bang dat het nog een keer gebeurt. 

Langdurige stress kan ook leiden tot rijangst. Stress heeft veel invloed op je. Dit kan zich uiten in lichamelijke klachten, zoals hartkloppingen, duizeligheid en hoofdpijn, maar ook in prikkelbaarheid en een laag zelfbeeld, wat ook tijdens het rijden problemen kan veroorzaken. Ook slechte rijlessen, weinig rijervaring of onzekerheid over je eigen kunnen bijdragen aan rijangst. 

Rijangst overwinnen 

Rijangst kan behoorlijk vervelend zijn, maar gelukkig kan je er zelf iets aan doen. We hebben een aantal tips voor je op een rij gezet, zodat jij je rijangst kan overwinnen. 

• Begrijp je angst. Je rijangst overwinnen begint bij het snappen van je angst. Wat maakt je precies bang? Zijn het specifieke situaties, zoals tunnels of files? Of ben je bang om de controle te verliezen? Als je weet waar je angst vandaan komt, kan je er gericht aan werken. 
• Neem extra rijlessen. Als je nog rijlessen volgt, kan je ervoor kiezen om extra rijlessen te nemen. Dit geeft je de kans om meer kennis en ervaring op te doen. Door je eigen routine te ontwikkelen, krijg je meer zelfvertrouwen. 
• Neem kleine stapjes. Ook al vind je autorijden stressvol, het is belangrijk om te blijven rijden. Begin met korte en rustige ritten en bouw dit langzaam op. 
• Zoek professionele hulp. Als rijangst je dagelijks leven beïnvloedt, is het belangrijk om hulp te zoeken bij een psycholoog. Een psycholoog kan je helpen de dieperliggende oorzaak van je angst te begrijpen en ermee leren om te gaan. 

Behandeling rijangst 

Als je autorijden vermijdt, bouw je angst voor autorijden op. Doordat je geen nieuwe positieve ervaringen opdoet, groeit de angst alleen maar. Een psycholoog kan je helpen om deze vicieuze cirkel te doorbreken. Samen onderzoeken jullie de oorzaak van je rijangst. Tijdens de behandeling werk je actief aan het overwinnen van je angst. Hoe je dat precies doet hangt af van de oorzaak en hoe sterk je rijangst is. Je kan bijvoorbeeld aan de slag gaan met cognitieve gedragstherapie, waarbij je je gedachten onder de loep neemt en ze vervangt door positieve en helpende gedachten. Soms helpen ontspannings- en ademhalingstechnieken ook. Wil je meer weten over hoe wij je kunnen helpen? Plan een gratis adviesgesprek of bel 085 – 4014 720 .